راز معماری جالب آبرسانی حمام فین کشف شد !!!!!!
همانطور که گفته شد در طراحی باغ فین، آب اساسی ترین عنصر بودهاست. آب در باغ فین به صورتهای راکد(در استخر مقابل کوشک و حوض خانه صفوی)، روان (در جویها)، فورانی (فوارهها) و جوششی (ظهور آب از حفرههای منظم کف حوض در حوض جوش و حوضخانه صفوی و شترگلوی فتحعلی شاه) حضور دارد. هریک از اشکال گوناگون آب در این باغ، مفهومی خاص را تداعی میکند.آب فراوان و جریان آن در جویهایی با کاشی فیروزهای، در محیطی که آب واقعاً کمیاب است و درختانی با سایه گسترده در تضادی بزرگ با کویر خشک و طبیعتی نامهربان است که در پشت دیوارهای باغ گستردهاست.
آب جاری در جویها، استخرها و حوضهای باغ از چشمه سلیمانیه تامین میشود. آب این چشمه ابتدا در استخری در پشت باغ جمع میشود. اختلاف ارتفاع این استخر نسبت به سطح جویها، ایجاد فوارههایی را امکانپذیر کردهاست که به روش ثقلی آب را به بالا پرتاب میکنند.
آب حوض اصلی از دوازده چشمه داخل آن میجوشد که به آن حوض جوش گفته میشود.از آن به بعد، آب در جویهایی با کاشیهای فیروزهای جریان مییابد. رنگی که با رنگ خاکی صحراهای اطراف در تضاد است.
معماری جالب آبرسانی
بنابراین یکی از مهمترین وجوه تمایز باغ تاریخی فین با دیگر باغهای ایران نحوه آبرسانی آن است. ظرافت مهارت در این سیستم به گونهای است که بدون استفاده از هیچ نیروی محرکهای و فقط با استفاده از اختلاف سطح دهها فواره آب با جهش آب یکسان شبانهروز در جویها آب فوران دارد و هیچگونه افت فشاری در آن دیده نمیشود. به این مفهوم که اگر دستتان را روی یکی از این خروجیها بگذارید فشار آب در تمام خروجیهای دیگر به طور مساوی بالاتر میرود و این در حالی است که طبق قانون هیدرولیک هر چه طول لوله مایعات بیشتر باشد افت آب نیز زیادتر است. در این سیستم با استفاده از تنبوشههای سفالی به فاصلههای مساوی و معین فوارههایی را تعبیه و آب را در محورهای عمود برهم دور تا دور باغ به گردش در آوردهاند. معلوم نیست این سیستم پیچیده توزیع آب کار چه کسی یا کسانی است ولی آنچه از نقل قولها برمیآید، بعضی آن را به غیاثالدین جمشید کاشانی و برخی دیگر به شیخ بهایی نسبت میدهند.
آبی که وارد باغ میشود بخشی از آب چشمه سلیمانیه است که با عبور از محل چشمه مردانه و زنانه، تمام مسیرهای اصلی و فرعی آب را در باغ فین طی کرده، پس از خروج به مصرف مزارع و باغهای اطراف فین کوچک و بزرگ میرسد.
آب چشمه فین پس از طی مسیر دو کیلومتری از کوهپایههای دندانه تا صفه چشمه مردانه، وارد استخر نسبتا بزرگ این محل میشود. نکته جالب درباره این استخر هم نحوه خروج آب آن است، در حالی که آب به شکل کاملا راکد به نظر میرسد اما نوع مهندسی آن این گونه است که آب جریان خود را ادامه میدهد و از این محل خارج میشود.