واریش و وردیج

فصل تابستان است و گرما امان خیلی ها را بریده. پایتخت نشینان که درگیر فعالیت های شهر نشینی اند و از این آب و هوا فراری.

در کنار کلافگی از گرمای تابستان، زندگی در کلانشهری مثل تهران انرژی و وقت زیادی را از آدم می گیرد. اگر فرصتی پیدا شود همه آن را صرف تفریح می کنند تا شاید انرژی لازم را برای ادامه فعالیت های زندگی شهری به دست آورند. کمبود وقت شاید یکی از همان مشکلاتی باشد که سفر رفتن را مشکل می کند.

آیا از آن دسته ساکنین تهران هستید که همیشه برای سفر و تفریح وقت کمی دارند؟ امروز کمی وقت بگذارید تا شما را با تفرجگاهی آشنا کنیم که بیخ گوش تهران است و همه امکانات را برای خلق یک آخر هفته خوب و خنک در اختیار شما می گذارد.

به قصد گشت و گذار در منطقه وردیج و واریش به غرب تهران می رویم.

وارد جاده ای می شویم که در ابتدا به وردیج و در انتها به واریش می رسد.

از تهران فاصله می گیریم

در شمال غرب تهران، با فاصله کمی از شهر منطقه ای زیبا وجود دارد که با قرار گرفتن در آن و استشمام هوای پاک، نزدیکی به تهران کاملا فراموش می شود. منطقه ای ییلاقی که در تابستان هم آب و هوای خوبی دارد و با سخاوت هر چه تمام تر، طبیعتی زیبا و تماشایی را به گردشگران هدیه می دهد.

 بالای محله وردآورد تهران، یک جاده آسفالته و کوهستانی پر پیچ و خم وجود دارد که ساختار آن مثل جاده امام زاده داوود است. این مسیر زیبا در امتداد رودخانه ای که در دره ای تنگ و عمیق در سمت غرب دره کن جریان دارد، به روستای وردیج و پس از آن به واریش منتهی می شود.

 این منطقه به دلیل قرار گرفتن در یک موقعیت کوهستانی در غربی ترین نقطه شهر تهران در مجاورت بادهای غرب به شرق تهران و عاری از هرگونه آلودگی تنفسی است.

روستاهای وردیج و واریش که جزء بخش کن و سولقانِ شهرستان تهران و به تازگی جزء منطقه ۲۲ شهری تهران هستند در این منطقه به چشم می خورند.


با ورود به جاده فرعی و فاصله گرفتن از تهران زیبایی های زیادی چشم ها را خیره می کند. در ارتفاع ۱۸۵۰ متر از سطح دریا «خیابان شهید وردیجی» نشانه ورودی اولین روستای این مسیر یعنی روستای وردیج است. این روستا ۵۵۰ نفر سکنه دارد اما همیشه همه با هم در روستا نیستند. روستای وردیج بزرگ‌ترین روستای حریم شمال غرب تهران به شمار می‌رود و آب آن از چشمه سارهای متعددی خصوصا چشمه شاه و چشمه پااورزا و غیره تامین می شود.

حوضچه هایی در شمال این روستا تعبیه شده اند که جهت جمع آوری آب رودها، چشمه ها، و آبهای سطحی جهت آبیاریِ باغها و تهیه آب شرب روستا از آنها استفاده می شود. در میانه روستا، باغ های وسیع گردو، سیب، خرمالو، توت و شاتوت منظره زیبایی را به وجود آورده است. خانه های روستاییان در جنوبی ترین بخش قرار دارد که پنجره های شکسته ی تعداد زیادی از آنها، خالی از سکنه بودنشان را نشان می دهد. در میان خانه های اهالی و بومیان، ویلاهای بزرگ و کوچک و رنگارنگی وجود دارند که محل تعطیلات آخر هفته صاحبانشان هستند و شاید برای این روستا وصله ناجوری به حساب بیایند.

جاذبه های وردیج

تابلویی با این مضمون در کنار روستا وجود دارد: “ورود افراد متفرقه به روستا و داخل شدن در باغها ممنوع می باشد”. شاید کمی توی ذوقتان بخورد اما نگران نباشید، داخل روستای وردیج مقصد اصلی ما نیست. زیبایی های دیگری در این منطقه انتظار ما را می کشند. آبشار لت مال و دامنه ارواح سنگی دو جاذبه منحصر به فرد منطقه وردیج است که دنیایی تازه را برای ما به همراه دارند.

1) آبشار لت مال

لت یعنی سنگ و مال یعنی مالیده شدن و مالش، و این نامِ آبشار تمثیلی از مالیده شدن آب روی سنگ و سنگ‌ها می باشد.

رودخانه های فصلیِ این منطقه  تنها از اواسط زمستان تا اواخر بهار جریان دارد. برای رسیدن به آبشار لت مال حدود یک ساعت پیاده روی از جاده اصلی لازم است. این آبشار از سه آبشار تشکیل شده که زیبایی خاصی را به وجود آورده اند. آبشار اول ۵ متر ارتفاع دارد و آبشار دوم کمی بلند تر است اما آبشار سوم درواقع آبشار اصلی لت مال است که ۳۵ متر ارتفاع دارد و به صورت پله مانند به پایین میریزد. قبل از ورود به جاده اصلی  و بعد از مجتمع معلم، پارک نموده و وارد دره میشوید. بعد از کمی پیاده روی  به اولین آبشار می رسید که ۵ متر ارتفاع دارد.

شنیدن موسیقی آبشار و تماشای سنگ هایی که با نرمش آب صیقل خورده اند، آرامش خاصی را به وجود می آورد. طبیعت یکی از شاهکارهای خود را به نمایش گذاشته است و هر چشمی را خیره می کند.
واریش و وردیج

2) دامنه ارواح سنگی

اگر وارد روستای وردیج نشوید و از آن عبور کنید به منطقه ای می رسید که به دامنه ی ارواح سنگی یا آدمک‌جیان شهرت دارد. سنگ هایی که با اشکال خاص خود منظره ی جالبی را به نمایش گذاشته اند. این شکل ها بیش از هر چیز جمجمه انسان و بدن جانوران وحشی را به خود گرفته اند و شاید برای بسیاری این سوال پیش بیاید که سنگ ها جاندار شده اند یا جاندارها سنگ؟

افسانه ها و باورهای زیادی درباره این سنگ ها وجود دارد. برخی بر این باورند که این سنگ های پر از حفره بازمانده‌های یک قلعه قدیمی هستند که در کنار جاده ساخته شده است. برخی هم می گویند واقعا جاندارانی در این منطقه تبدیل به سنگ شده اند. البته تمام این ها تنها گفته هاییست که گاهاٌ شنیده می شود.

علم زمین شناسی  به وجود آمدن این اشکال را ناشی از  نوع خاصی از فرسایش بادی که هوازگی نام دارد، می‌دانند که یک نمونه کم نظیر و دیدنی را از تغییرات بافت زمین به تصویر کشیده است.

اما سوال مطرح درباره این سنگ ها این است که چرا فقط قسمت خاصی از این منطقه این شکل را به خود گرفته است؟

به هر حال از چگونگی پیدایش این سنگ ها که بگذریم، به راستی که منظره بدیع و مرموزی را به نمایش گذاشته اند، منظره ای که دیدنش خالی از لطف نیست.


بعد از روستای وردیج، در انتهای جاده آسفالته روستای واریش قرار دارد. این روستا در ارتفاع ۲۲۵۰ متر از سطح دریا آب و هوای خنک تری نسبت به وردیج دارد به طوری که در زمستان بسیاری از سکنه آن جا را ترک می کنند. جمعیت واریش در فصول گرم سال به حدود ۴۰ خانوار می‌رسد اما در زمستان این جمعیت به کمتر از ۱۵ خانوار کاهش می یابد.

چشمه واریش با سخاوت، آب سرد گوارایی را به مردم هدیه می دهد. کنار این چشمه محل خوبی برای گذراندن یک آخر هفته به یادماندنی است. حتی برخی به آنجا می روند تا کمی از آب چشمه را با خود به خانه ببرند.

این روستا بسیار سرسبزتر از وردیج است و باغات آن دارای محصولاتی همچون  آلو، گیلاس، شاتوت و زردآلو می باشد.

هنگام ورود به واریش مبلغ ۵۰۰۰ تومان ورودیه از هر اتومبیل دریافت می شود. یک کیسه زباله از سوی دهیاریِ واریش در اختیار شما قرار می گیرد که زباله هایتان را در دامان طبیعت جا نگذارید. جمله “این روستا رفتگر ندارد، زباله را ببرید” بر دیوار نقش بسته است.


جاذبه های واریش

روستای زیبای واریش جاذبه هایی را در خود جای داده است که اوقات بسیار خوبی را به شما هدیه می کند.

1) ارتفاعات پهنه حصار

رشته‌کوه و قله‌ای در منطقه البرز مرکزی و در شمال غرب تهران از ارتفاعات بخش کن به ارتفاع ۳۳۷۵ متر وجود دارد که رودی از دامنه ی شرقی این کوه سرچشمه گرفته و در مسیر خود، آبشار سنگان را می‌سازد و در نهایت به رود کن می‌ریزد.

این رشته‌کوه میان جاده سولقان و جاده چالوس قرار دارد و از شمال به شهرستانک، از غرب به روستای خور و جاده چالوس، از شرق به دهکده سنگان و جاده سولقان و از جنوب به منطقه واریش و وردآورد می رسد.

بلندترین قله این رشته کوه “پهنه سار” است که”پهن حصار” و “پشته بند” و “گندم چال” هم نامیده می شود.

قله ی دیگری که در این ارتفاعات شهرت دارد چشمه شاهی نام دارد. در مورد موقعیت قله ی پهنه حصار و چشمه شاهی، اختلاف نظر وجود دارد اما از آنجا که پهنه حصار بلندترین قله رشته کوه است می توان گفت که قله شمالیِ دشت با ارتفاع ۱۰۰ متر بلندتر از قله جنوبی که سنگ چین و بادپناهی به ارتفاع ۱٫۵ وطول و عرض حدود ۲٫۵ متر دارد، همان “پهنه حصار” است و در این صورت قله جنوبی ” چشمه شاهی” خواهد بود. دشت پهنه حصار نیز مابین قله های پهنه حصار و چشمه شاهی قرار دارد.

در محلی از دشتی به نام پهنه حصار که در نزدیکی واریش است  امام زاده ای به نام بی بی زرین قمر وجود دارد. این امامزاده دو اتاق دارد یکی قبر بی بی زرین قمر و اتاق دیگر به صورت آشپزخانه که استراحت گاه و پناهگاه کوهنوردان است.

اعتقادات مردم دلیل مقدس بودن این مکان را این گونه توضیح می دهد:

“خواهران امام رضا ( ع ) به نام بدرالنساء و زرین قمر که از دست حاکمان وقت در حال فرار بودند برای رهایی به این صخره سنگ پناه می آورند و به جای گفتن ” یاهو ” ” یا الله ” می گویند: ” یا کوه ” و  کوه و سنگ شکافته شده  و آن ها در دل سنگ جای می گیرند. دشمنان با شمشیر ضربه ای به آنجا می زنند و شکافی پدید می آید که امروز ترک خودگی موجود در سنگ نشان از آن است.”

۳) جاده مسیح الله دین محمد

با گذر از روستای واریش وارد جاده‌ای می‌شوید که مسیر کوهنوردان و گردشگران است که از بالای روستا به سمت شمال شرق امتداد می یابد و پس از یک شیب ملایم به ارتفاعات پهنه‌سار منتهی می شود.

این جاده را خیابان “مسیح‌الله دین‌محمد” نامگذاری کرده‌اند. در واقع این نام  یادگاری است از سال‌های حماسه و نام و خاطره یکی از بزرگ مردان این آب و خاک.

مسیح‌الله دین‌محمد از خلبانان نیروی هوایی ارتش در عملیات تاریخی و پرتعداد فانتوم‌‌های ایرانی بر فراز خاک عراق در نخستین روزهای جنگ بود و هواپیمایش مورد اصابت پدافند عراق قرار گرفت و به شهادت رسید.


اگر ساکن تهران هستید و برای آخر هفته خود برنامه ای ندارید وسایل پیک نیک خود را آماده کنید تا راهی وردیج و واریش شوید.

به پیاده روی در طبیعت علاقه دارید؟

اگر علاقه مند به پیاده روی هستید مسیر آبشار لت مال انتخاب خوبی برای شماست. جاده مسیح الله دین محمد در بالای روستای واریش گزینه خوبی برای تجربه یک پیاده‌روی دلچسب و سبک در یک مسیر بکر و خلوت برای شما خواهد بود.

دوچرخه سواری در کوهستان را دوست دارید؟

باز هم پیشنهاد ما برای شما رفتن به وردیج و واریش است.

یک مسیر خاکی در مقابل خروجی وردیج به سمت چپ وجود دارد که شما را به ارتفاع ۲۱۰۰ متری می رساند و سپس با امتداد در غرب به دامنه قله واریش و لیچه می رسد که با طی ۱۰ کیلومتر سر از روستای کندر کرج در می آورید. اگر خودروی ۲ دیفرانسیل یا دوچرخه کوهستان دارید به این مسیر وارد شده و از تماشای طبیعت لذت ببرید.

از علاقه مندان کوهنوردی هستید؟

باز هم می توانید به این منطقه بروید و لذت صعود به قلل پهنه حصار، چشمه شاهی و لیچه را تجربه کنید.

ماجراجو و به دنبال بهترین جا برای کمپینگ و عکاسی هستید؟

کمپینگ در این منطقه زیبا نیز بسیار لذت بخش است و محل های خوبی برای آن وجود دارد.

دوربین عکاسی خود را فراموش نکنید. اگر از کنار دامنه ارواح سنگی بدون هیچ عکسی عبور کنید حتما در آینده حسرت خواهید خود.

واریش و وردیج

روستای واریش از مبدا های صعود به ارتفاعات پهنه حصار است که از آنجا صعود به قله اصلی با ارتفاع ۳۴۰۰ متر، حدود ۴ تا ۵ ساعت طول می کشد.

یک جاده خاکی در ضلع غربی روستای واریش وجود دارد که به ضلع شمالی قله لیچه (پشت قله) جهت صعود به ارتفاعات پهنه حصار می رسد. قله لیچه در شمال غرب روستای واریش واقع شده و از جنوب غرب  به قله دشته ( قله سایت مخابراتی کرج ) و از شمال به قله های ارتفاعات  پهنه حصار و روستای کندر مشرف است، از شرق این ارتفاعات  قلل چین کلاغ، دوشاخ و پلنگ چال دیده می شود.

مبدا اصلی صعود به ارتفاعات پهنه حصار از روستای کندر واقع در کرج و ابتدای جاده چالوس می باشد. اگر قصد آغاز برنامه کوهنوردی از آنجا را دارید ابتدا وارد جاده چالوس شوید و در همان چند کیلومتر اول، تابلوی کوچک زرد رنگ کندر در سمت راست جاده و در کنار یک پل آهنی باریک را دنبال کنید.

مهم ترین مسیر های صعود به این ارتفاعات عبارتند از:

* از سمت جنوب، وردآورد و روستای واریش

* از سمت شرق، جاده امام زاده داود و روستای سنگان

* از سمت جنوب غرب، جاده چالوس و روستای کندر

* از سمت غربی، جاده چالوس و روستای چاران

* از سمت شمال غرب، جاده چالوس و روستای خور.


این منطقه ی زیبا جزء استان تهران می باشد. اگر ساکن تهران و شهرهای همجوار هستید در قالب یک سفر یک روزه به این منطقه بروید و خوش بگذرانید.

در این روستاها امکانات اقامت وجود ندارد اما می توانید در تهران یا شهرهای همجوار آن اقامت کنید و یک روز خود را به بازدید از این روستاها اختصاص دهید.

البته تجربه ی کمپینگ در این منطقه هم می تواند تجربه ی جالبی را برای شما به ارمغان بیاورد. پس اگر به اصول کمپینگ آشنایی دارید می توانید آن را امتحان کنید.


آب و هوای وردیج و واریش

به دلیل قرارگیری در منطقه ی کوهستانی آب و هوای این دو روستا در فصول گرم سال خنک و مطبوع و در فصول سرد ، سرد و خشک است. سرمای منطقه به حدی سخت است که موجب خروج روستاییان از روستا در فصول سرد می گردد.


بهترین فصل سفر به وردیج و واریش

طبیعت در همه فصول زیباست. این منطقه هم چهار فصلش دیدنی است. در بهار شکوفه ها لباس تازه ای بر تن طبیعت می کنند و مناظر بدیعی را به وجود می آورند، در تابستان همه جا سرسبز است و خنکای نسیم جریان دارد، پاییزِ هزار رنگ به همه جا رنگ می پاشد و زمستان همه جا را سفید پوش می کند.

اما وردیج و واریش مقصد مناسبی برای فرار از گرمای تابستان و هوای آلوده ی تهران هستند. برای سفر به این منطقه در زمستان احتیاط لازم است اما تجربه قدم زدن روی برف پانخورده جذابیت خاص خود را دارا می باشد.


ورود به روستای وردیج برای ساکنانش خیلی خوشایند نیست. اما شما برای دیدن زیبایی های این روستا مانند آبشار و دامنه ارواح سنگی هزینه ای نمی پردازید.

برای ورود به روستای واریش پرداخت ۵۰۰۰ تومان ورودیه لازم است که این مبالغ توسط دهیاری، صرف جمع آوری زباله ها و آماده سازی محیط، برای گردشگران می شود.

راه دسترسی

اگر قصد رفتن به این منطقه زیبا را دارید  انتهای اتوبان همت غرب به هنگام گذر از کنار دریاچه تابلوی وردیج و واریش به چشم می خورد. با ورود به جاده کوهستانی و طی حدود ۱۰ کیلومتر در حالیکه ۵۰۰ متر ارتفاع گرفته اید به روستای وردیج در سمت راست خواهید رسید. پس از وردیج با ادامه مسیر در حدود ۵ کیلومتر، به روستای واریش و انتهای جاده آسفالته می رسید.

در انتهای اتوبان همت با ورود به بلوار پژوهش و رسیدن به شهرک دانشگاه شریف به خیابان شهید اردستانی وارد شوید. در انتهای شمالی خیابان تابلوی کوچک سفید رنگی با عنوان “روستای وردیج – روستای واریش” وجود دارد که ابتدای جاده کوهستانی وردیج و واریش را نشان می‌دهد.

در مسیر دیگر از اتوبان تهران-کرج از پشت پمپ بنزین وردآورد ( ورودی از پمپ بنزین ) به سمت خیابان شهید اردستانی بروید و وارد جاده کوهستانی این منطقه ییلاقی شوید.


به منظور حفظ حریم شخصی اهالی روستا به هنگام گردش، وارد باغات و املاک خصوصی نشوید.

تمامی درختان میوه در روستا چه در باغات چه در گذرراه ها و خیابان دارای مالک خصوصی است پس به ثمره ی آن دست نزنید.

در جاده مغازه ای برای تهیه مایحتاج شما وجود دارد. همچنین مغازه ای در روستای واریش ثمرات باغ ها و تعداد محدودی از محصولات کارخانه ای را به فروش می رساند. لذت چشیدن طعم میوه های خوشمزه را از دست ندهید.

به پاس نعماتی که طبیعت به ما هدیه می کند کوچکترین کار این است که خاطرش را با آسیب زدن به آن نیازاریم. یادتان باشد طبیعت فقط سهم ما نیست و متعلق به همگان است.

از آب چشمه ها بنوشید و لذت خوردن آبی گوارا از دامان طبیعت را تجربه کنید.

آسفالت جاده کوهستانی این منطقه در قسمت هایی دچار آسیب شده است پس احتیاط را فراموش نکنید.

به دلیل آنکه در این منطقه رستورانی وجود ندارد، حتما غذای مورد نیاز خود را همراه ببرید.